Üretim Metodları

Önce hazır betonun üretiminde kullanılacak, doğru seçilmiş malzemelerin (çimento,minerak katkı, agrega, su,kimyasal katkı ) kalitelerini ve birbirlerine uyumunu incelemek için laboratuar deneyleri yapılır. Bu deneylerden standarda uygun geçen malzemelerde, zamanla olumsuz değişiklikler meydana gelmesinin önlenmesi için sürekli kalite denetimi yapılmaktadır.


Hazır betonun üretim süreci; Santral operatörünün üretilecek betonu tanımlayan formülün kodunu belirleyip, bilgisayar sistemini işletmesiyle başlar. İlk komuttan sonra, ayrı bölümlerde stoklanmış bulunan agrega, çimento ve su aynı anda tartılır. Daha sonra tartılmış agrega bant veya kovayla taşınarak mikser kazanına aktarılır. Bu sırada çimento,mineral katkı, su ve formülde varsa kimyasal katkı maddesi de kazana aktarılır ve karıştırılır. Bir harman betonun hacmi genellikle 1 - 3 m³'tür. Santralde karışma süresi de harman hacmiyle orantılı olarak TS EN 206-1 standardına göre belirlenmiştir. Bu standarda göre 1m³ ve altındaki harmanlar için karıştırma süresi en az 45 sn. ek her bir 0,5 m³ içinde 15 sn.’dir. Ancak yaş karışım türü üretimde bu süre yarıya düşürülebilir).

 

Otomasyon Hazır Beton Üretim Sürecinin Vazgeçilmez Unsurudur. Hazır beton üretimi, bilgisayar kontrollü otomatik dozajlama esasına dayalı bir otomasyon sistemiyle gerçekleşir. Farklı gereksinimlere göre hazırlanan beton karışım formülleri sisteme yüklenerek, üretim komutu verildiğinde, o karışım formülünün gerektirdiği miktardaki malzemenin (çimento, mineral katkı, agrega,kimyasal katkı, su vb.) otomatik tartımdan geçirilip, uygun miktarlarda karıştırılmasıyla süreç tamamlanır. Agrega, agrega bandı üzerinden, panmiksere taşınır; çimento, çimento silosunda depolanır ve buradan çimento kantarına taşınır. Karışım suyundan sonra son bileşen olan katkı malzemesi ise küçük bir bunkerde karıştırılır ve panmiksere aktarılmak üzere suyla harmanlandığı su bunkerine boşaltılır. Tüm bileşenler panmiksere toplandığında, karıştırma başlar ve hazır olduğunda karışım transmiksere aktarılır.

 

Bilgisayar kontrol sisteminin başında "santral operatörü" bulunur; otomatik üretim süreci sonunda bilgisayardan alınan çıktı ( irsaliye ), sadece muhasebe dokümanı değil, aynı zamanda sipariş verilen betonun içeriğini ve sipariş kriterlerine uygun olup olmadığını gösteren, teknik bir dokümandır.

 

Hazır beton tesisinde otomasyondan söz edilirken, sadece otomatik dozajlamaya dayalı üretim anlaşılmamalıdır. Dozajlama otomasyonu bir hazır beton tesisinin en önemli teknik unsurudur, ancak tesiste otomasyon uygulanabilecek başka birimler de bulunmaktadır. Proses izleme, üretim raporlama, alarm izleme, sipariş yönetimi, üretim planlama, stok kontrol, kamyon kantarı, transmikser izleme, kalite kontrol laboratuarı raporlaması vb. alanlar da, hazır beton tesisinin otomasyon gerektiren diğer unsurlarıdır.